Aş Otobüsü

“AŞ OTOBÜSÜ”
 

ÖNDER İZMİRLİOĞLU’NUN VEFATININ ONUNCU YILI ANISINA  (NAFİZ ÖZ)
( D 01 /06/1957- Ö 26/ 01/2005)

    13 -14 yaşlarında idim. Onu, ilk kez evimizin arka tarafında bulunan Sücüllü sahasında tanıdım. Bu saha tüm mahalle çocuklarının futbol oynama yeri idi. O yıllarda çok büyük gelirdi gözüme. Bahar aylarında kendiliğinden oluşan çayırda top oynaması çok zevkli olurdu. Yaz ayları geldikçe klasik toprak sahaya dönüşür ve düşünce her yerimiz parçalanırdı.
   Gürcan mahallesiydi, mahallemiz. ( Nedense şimdi 15 Mayıs Mahallesi oldu.) Ama halk arasında ördek mahallesi diye anılırdı. Çünkü bütün sokaklarından arıklar akar ve bu arıklarda mahallelinin beslediği ördekler bolca dolaşırdı. Sücüllü sahasının da etrafında arıklar vardı, tabi her arık etrafında olan sazlıklar ve dalagan otları. Bu otlardan hep uzak dururduk, bir sürttü mü, kaşınmaktan bütün günümüz zehir olurdu. Sahanın bir tarafı dalagan otu arık, diğer tarafı kerpiç yüksek bir duvar. Bunların çaprazında da üst üste iki taş konmuş kaleler. Kerpiç duvar tarafından oynarken duvar pası yapardık. Serbestti bizce. Ama arık tarafında top arığa kaçarsa taç olurdu. Biz de dalagan ve arıktan çekindiğimizden, daha dikkatli olurduk.
    Ben çok hızlı koşardım. Maçların oyuncuları önce iki takım kaptanını seçer sonra bu iki takım kaptanının aldım-verdim diye ayaklarını sırayla birleştirerek adım adım yürümesiyle, kimin ayağı en son gelirse o ilk önce takımın oyuncularını seçmeye başlardı. Tabi ilk önce seçen, o gün için kim en iyi oyuncu ise onu seçer ve baştan avantajlı hale gelirdi. 
    Maçlar genellikle iddialı olur ve çoğunlukla zafer gazozuna olurdu. Yenilen takımdan paralar toplanır ve mahallenin bakkalından gazozlar alınıp, maç sonunda kavga çıkmadıysa, hep beraber içilirdi.
    Bazı dostluklar kavgayla başlar denir ya, ben de onunla rakip takımların kaptanı olarak tanıştım. Karşılıklı aldım-verdim yaptık ayaklarımızla, kimin kazandığını şu an hatırlamıyorum.
    Karşılıklı çok iddialı iki takım seçtik. Takımlar sahanın küçüklüğü gereği 5-6 kişiden oluşurdu. Kavgalar da ya oyuncuların birbirine sert girmesinden ya da taş kale direklerinden geçen topungol olup olmamasından çıkardı. İşte bu durumda takım kaptanları devreye girer, faul olup olmadığını ya da gol olup olmadığını onlar konuşup, karar verir ve bütün oyuncular buna uyardı. Hakemsiz bir futbol oyunuydu.
    Toplarımız genellikler mahalle çocuklarının kendi aralarında para toplayarak aldıkları içi siboplu, pembe renkli plastik balon şeklinde bir lastik bulunan dışı parça deri, bir futbol topuydu. 
Bu futbol topları patladıkça içi yama yapılır dışı da elle dikilerek tamir edilirdi. Böylece uzun süre kullanılırdı. En güzel top tamirini de Göçkün amca yapardı. Aynı zamanda spor malzemesi de satardı, şimdiki Lise caddesinin başlangıcında.
   Ayakkabılarımız genellikle lastik bez ayakkabı olurdu. Zengin çocuklarının altı kauçuk kramponları olurdu. Benim babam futbol oynamamı istemediğinden, benim ne topum ne de kramponum oldu. Ayakkabıları olanlar kramponları kopunca defalarca tamir ettirirdi. Bizim yaş grubumuz için bunlar sıradan şeylerdi. Bu günlere gelebilmemiz, bu modern imkanlara kavuşmamızın sebebi; Şimdiye kadar bizi yönetenler kim olursa olsun, tabiî ki Atamızın bize bıraktığı demokrasi ve Cumhuriyettir. (Yeni nesiller bilsin diye…)
    İşte biz Önder’le böyle bir zamanda, böyle bir ortamda, o günün şartlarında tanıştık, yani karşılıklı iki takımın kaptanı, hakemi, bileni olarak.
   Biz iki rakip, maça başladık. Önder, zengin çocuğu, ailesinin tek oğlu. Hem ayakkabısı hem topu var. Benimse, anlattığım gibi işte. Ve maça başlıyoruz, bizim hırçın oğlan sahada, hepimiz topun peşinden deli danalar gibi koşuyoruz. Ara sıra faul oluyor. Biz onunla göz göze gelip kararları veriyoruz, golleri tartışıyoruz. Ama maç çok iddialı ve takımlar karşılıklı gol atıyor, maçtan bir o takım, bir bu takım bir farkla öne geçiyor. İddia çoğaldıkça ortam geriliyor ve bir ikili mücadelede Önderle beraber arığın içine düşüyoruz. Her tarafımız kir pas içinde dalagan otları her tarafımızı dağlamış, tabi biz de dalaşıyoruz. Ve maç orada, sonunu beklemeden bitiyor…
   Sonra maçı seyreden ağabeylerimiz bizi ayırıyor ve kavga büyümeden bitiyor, ama konu kapanıyor sanmayın. Sadece iddia ve gazozlar kaynıyor. İşte bizim arkadaşlığımız ve dostluğumuz böyle başladı. Yıllarca dostumla, siz kazandınız biz kazandık diye bu şakadan gazoz tartışmasını yaptık. Yok siz ısmarlayacaktınız, bize borcun var falan diye. Dostumun bana hiçbir maddi ve manevi borcu yoktur. Allah rahmet eylesin. 
   Konusu açılmışken, bir insana “dostum” diyebilmek ne kadar güzel bir şey. Bence dostum diye hitap etmek, her seferinde "seni seviyorum" demektir. Dünyada ve ahrette kardeşimsin demektir. İnsanın hayatı boyunca, kaç tane dostum diyebileceği kişi çıkar karşısına?
Vefatının onuncu yılında da hatırlamak, anmak, geçirdiğimiz güzel günleri düşünmek mutluluk verici. Böyle bir dostluğu bilmeyenler, içlerinde sevgi olmayanlar bunu anlayamaz.
   Bizim yaş grubunun yetişme tarzı; saf temiz inanç ile yardım etme duygusu gereği, aç kalanları doyurma ve yardım etme kısmı üzerine yoğunlaşmıştı. Önder İZMİRLİOĞLU; bunu hep içinde sakladı ve planladı. Yaşamının her döneminde kötü günlerinde de bu konu hep bilinçaltında vardı.
   Bana rahmetli şöyle anlatmıştı;
  ''Bir gün işyerinde iki arkadaşı ile otururken gazeteleri okuyormuş. O gün de gazeteler yine can sıkıcı haberlerle doluymuş. Ara sayfaları gözden geçirirken birden bir ihale ilanı dikkatini çekmiş. Bu ilanda THY'nin apron tipi yolcu araçlarının ihale yolu ile satılacağı yazılıymış. Bunu görünce hemen zaten içinde yıllarca planladığı AŞ OTOSU yapıp bu otobüsle insanlara yemek dağıtma fikri oluşmuş. İhale gününü heyecanla bekleyerek, konuyu araştırıp takip edip, İstanbul’a bu otobüsü almak için gitmiş. Onu tanıyanlar iyi bilir, bir şeye karar verdi mi, onu başarmadan ne olursa olsun peşini bırakmazdı.''
   İstanbul'a ihale günü bu aracı almak üzere gittiğinde, ne yazık ki ihale mafyası devreye girmiş ve kendisini taciz edip, maddi karşılık talep etmişler. Önder de o günkü THY müdürüne çıkıp, bu aracı neden almak istediğini, amacının ne olduğunu, hiç tanımadığı insanlara anlatmış. Bu konuda; onun ne kadar kararlı ve istekli olduğunu gerek aş otosunun yapımında, gerek aşevinin kuruluşundan vefat edinceye kadar neler yapılacağını, nasıl heyecanla ve kararlılıkla anlattığını herkes bilir.
   İhaleyi yapan müdür ilk defa görüp tanıdığı kişiye inanıp, güvenip bu duruma ben bu ihaleyi iptal ediyorum deyip, ileri bir tarihe ertelemiş ve Önder'e bir sonraki seferde ihaleye mafyanın girmemesi için, gerekli tedbiri alacağına söz vermiş. İhale gününü takip edip aylar sonra yine İstanbul'a gidip, tekrar ihaleye girmiş ve şu anda aşevinin arkasında duran otobüsü almaya hak kazanmıştır. Sonra tekrar ihalenin itiraz süresi bitince, otobüsü almaya yanında bir de otobüs şoförü tutarak aracı teslim almaya gitmiş.
   Ama ne yazık ki otobüsü almak bir dert, Denizli'ye getirmek ayrı bir dert. Havaalanlarında uçakla yolcu terminali arasında insan taşıyan yere yakın uzun bir araç. Uzun yolda kullanmak oldukça zor, üstelik plakasız. Otobüsü getirmek için yola çıkıyor ama bu sefer de trafik polisleri sorun oluyor, her yerde durduruluyor. Kendisinin de Emniyetspor başkanı olmasının da yardımıyla Denizli emniyetinden de desteği alarak, her durduranı aratıyor. Velhasıl yavaş yavaş iki günde zahmetli bir yolculuktan sonra otobüs Denizli'ye ulaşıyor.
Trafiğe çıkabilmesi için, planları yapıyor. Bir taraftan da sanayiye çekip, bu plana göre değişiklikler yapılmaya başlanıyor. Böyle bir otobüs daha önce yapılmadığı için de tamir ve bakım işleri oldukça zor ve pahalı oluyor. Ama Önder bir an önce bitmesi için, işi gücü bırakıp otobüsle ilgilenmeye başlıyor. Elektrik aksamı, gece aydınlatması, el yıkama yeri, oturma yerleri, açılır kapanır tente daha neler neler. Sonunda otobüs çok güzel bir şekilde bitiyor.
    Dışarıdan anlatması bu kadar basitmiş gibi görülebilir. İnanın böyle değil. Ne yazık ki otobüsün Denizli'ye gelip, bitinceye kadar geçen dönemde Önder işyerinde anlaşmalı olduğu firmayla mahkemelik oluyor ve doğal olarak maddi bakımdan bundan çok etkileniyor. Otobüsü bitirmek için, annesinin kolundaki bilezikleri satıp kullanıyor. Bir taraftan mahkemelik olduğu firmayla uğraşıyor. Genellikle ve doğal olarak insanlar maddi durumları iyi zamanlarında yardım ederler. O, en kötü zamanında bu konuyu başarmak için bir mücadele vermiştir! Daha sonraları Gültekin İzmirlioğlu babası adına bu otobüsü aşevine bağışlamıştır.
   Bu mücadele sonucunda; bu otobüsün sayesinde aşevinin ilk temelleri atılmış ve kuşkusuz onun sayesinde başarılmıştır. Bu sebeplerin getirisi olarak, otobüs aşevinin sembolü olmuştur. Gelecek nesillere anlatılacak bir başarı öyküsü ve ders niteliğiyle beraber, somut bir müze objesidir. İşte bu sebeplerden bu yazının başlığı “AŞ OTOBÜSÜ” dür. 
   Önder İzmirlioğlu başlangıçta, bu otobüs ile Denizli'de on merkez mahalle tespit edip, her gün sırayla bir merkeze gidip orada yemek dağıtmayı planlıyordu. Yemekleri de bir tabldot firmasından alıp 365 gün dağıtmak düşüncesindeydi. Yemek maliyetini de günlük gidecek masrafı bulup, herkese günlük olarak yemek parasını ödetip paylaştırmak istiyordu.
Bu sıralarda ortaklığımızdan dolayı daha sık görüşmekte idik. Gecemizi gündüzümüze bu konuya kafa yormaya başladık. Aş otosunu sadece üç defa sefer yaptırıp üç ayrı etkinlikle denedik. Otobüsün pratikte, bu düşünceyle ve bu şekilde kullanımının imkansız olduğunu gördük. Otobüsün bu hizmetin, bir kıvılcımı olduğu bu konunun, ancak bir AŞEVİ kurulması ile tam anlamıyla amacına ulaşacağına karar verdik.
   Evet, çocukluğumuzdan beri düşündüğümüz ve bilinçaltımıza yerleşen Aşevi sonunda açılmalıydı, ama nasıl? Ne Önder'in ne de benim bunu başaracak ve sürekli kılacak maddi gücümüz yoktu. Devamlı konuşup çeşitli fikirler üretiyorduk. Bu konu kullanılmaya ve istismara çok açık bir konuydu. Bu yüzden kurulacak olan Aşevinde Ticaret, Siyaset ve her türlü ideolojik münazara yapılmamalıydı.
   Bu sıralar, Önder'le ortak olduğumuz Akhan kervansarayının restore ve işletme ihalesini kazandık ve Aydın Vakıflar genel müdürlüğüne sözleşme yapmaya gittik. İşte tam bu anda, bizce mucize gibi bir olay gerçekleşti. Vakıflar bölge müdürü bize Denizli'de aşevi açmak istediklerini, şartlara uygun bir dernek veya vakıf olursa maddi destek olacaklarını söyledi. O anda düşünün bizim sevincimizi, kulaklarımıza inanamadık. Bu kadar sıkıntının, telaşın içinde Allah bize aşevinin başlangıçtaki maddi desteğini bir vesile ile vermişti.
   Hayatım boyunca o gün ki Aydın-Denizli yolundaki mutluluğumuzu unutmayacağım. Hem sözleşmeyi imzalamış, hem de aşevi için yardım sözü almıştık. Fakat ikimiz de aşevi konusunda öncelikli planlar yapıyorduk. Nasıl geçtiğini bilemediğimiz, bu yolculuk sırasında aşevini biz sözde kuruvermiştik bile…
    Aşevi nerede olmalıydı? Denizli'nin merkezine yakın olmalıydı ve bir kaba atılan su damlası gibi dalga dalga şehrin diğer mahallelerine güçlenerek yayılmalıydı ve Bağbaşı'nı seçtik.
Sonra aşevi; bize değil, topluma mal olacak bir yapıya erişmeliydi. Bu bağlamda başarılı olmuş dernek veya vakıf aramaya başladık. Birkaç dernekle birebir konuşup, yönetim kurullarına katıldıysak da, başlangıç amaçlarının aşevi olmadığını söyleyerek ( haklı olarak) kabul etmediler. Yinede her zaman yanımızda olduklarını belirttiler ve oldular da.

    Bu arayışlar sonucunda ulaştığımız noktada; Benim de kurucusu olduğum, daha önce Pamukkale Sağlık ve Eğitim Vakfı olarak kurulan (PASVAK) ve başlangıçta Pamukkale'de termal tesis yapmaya destek olma amaçlı bir  vakıf mevcuttu. Bu vakfın başkanı ise o günkü rektörümüzdü. Bu doğrultuda, beraber o sırada sanayide olan, aş otosunu göstermeye gittik ve rektörümüz, hemen “tamam” cevabını verdi. Sembolümüz Aş Otosu yine görevini yapmıştı. En kısa zamanda mahkeme kararı ile vakfın şartları aşevine uygun hale getirildi ve yemek dağıtmaya başlar hale geldik. Ve başında her gün sabahtan akşama kadar Önder İzmirlioğlu vardı, kuruluş aşamaları zordur, temeller sağlam atılmalıydı…
   Bu safhada birçok maddi ve manevi güçlükler çıktı, çıkarıldı. Hatta aşevinin açılmasını istemeyenler bile oldu. Bu kişiler şimdi unutuldu, fakat Önder İzmirlioğlu yaptığı bu hizmetle gönüllerde yaşıyor, yaşamaya devam edecektir.
   Onunla tanışmamızdan, aşevinin kuruluş zamanına kadar geçen zamanda birçok anılarımız oldu, bunları da belki ilerde yazarım. (Ben onu çok kısa anlatamam) Bu vesile ile aşevinin kuruluş hikayesini, geleceğe taşımak istedim. Amacım, bu şekilde kalıcı eserler bırakmaya insanları teşvik etmek ve herkesin bu çorbada bir tuzu olmasına fırsat vermeyi sağlamaktır. 
   Bir insan bir şeyi yürekten yapmak istiyorsa ve bunun için çalışıyorsa, Allah yardım eder. Aşevi bunun somut kanıtıdır. Şükürler olsun Allah bizlere bunu nasip etti. Emeği geçen herkese sonsuz teşekkürler. Vakfımızın bu kuruluş felsefesiyle, gelecek nesillere taşınması dileklerimle...

                                                                                                                                                                                                                                                            26.01.2015
                                                                                                                                                                                                                                                             
                                                                                                                                                                                                                                        NAFİZ ÖZ

PASVAK Aş Otobüsü, 2003 yılında TÜRK HAVA YOLLARI A.Ş. Satïın Alma Komisyonu Başkanlığından ihale ile Önder İZMİRLİOĞLU tarafından satın alınmış ve amacına uygun olarak düzenlemeleri yapıldıktan sonra merhum Gültekin İZMİRLİOĞLU adına vakfımıza bağışlanmıştır. Bu araç hava alanlarında uçak ile terminal arasında yolcu taşıma görevi yapan akron otobüs ismiyle adlandırılan bir taşıma aracıdır.
 
Araç satın alındıktan sonra alıcısı tarafından tadilat yapılarak aşağıdaki özelliklere sahip hale getirilmiştir;
Aracın ön kısmı kesilerek yükseltilmiş ve kullanılabilir artı bir mekan oluşturulmuştur.
Araç üzerine 0,5 tonluk temiz su tankı, araç altına ise 0,7 tonluk pis su tankı ve tahliye sistemi yerleştirilmiş araç yanlarına ise 2 adet lavabo monte edilmiştir.
Araç içerisi hijyenik bir ortam yaratmak için izolasyonla birlikte komple paslanmaz çelikle kaplanmış ve aynı malzemeyle masalar monte edilmiştir.
Oturma grupları olarak sabit tabureler monte edilmiştir.
Araç içinde ve dışında ses düzenleri oluşturulmuş, ses düzenine mikrofon ilave edilerek anons yapabilme imkanı yaratılmıştır.
Araç içerisine ısıtmalı küvet sistemli dört gözlü yemek servis istasyonu monte edilmiş, içi lavabo ve servis istasyonu kurulmuş, servis tezgahı, ekmek ranzası oluşturulmuştur.
Araç içi ve dışında akü ile aydınlatma olduğu gibi 220 volt aydınlatma sistemi seyyar saatli ve kablolu teşkilat oluşturulmuştur.
Araç arkasına destek yemek giriş kapısı ile aşçı servis girişi kullanımına organize edilmiştir.
 
Bu çalışma düzeni sonucu; araçta aynı anda dört çeşit olmak üzere 125 kişi yemek yer duruma getirilmiş olup, 15’er dakikalık yemek ara anonsu ile 1 saatte 500 kişi, 2 saatte 1.000 kişiye servis verilebilmektedir.
Türk Hava Yolları A.Ş. Satın Alma Komisyon Başkanı, ihalesi yapılan bu aracın kullanım özelliğini yakaladığında, tüm Türk Hava Yolarındaki aynı tür kulanım dışı akron otobüslerinin cüzi bir iz bedeli karşılığında ihale edilerek, aynı amaçlar doğrultusunda kullanılmak kaydıyla tahsis edilebileceğini sözlü olarak ifade etmişlerdir.
Bu AŞ ARACININ kullanım alanları;
Şehirlerin merkez ve çevre mahallelerinde öğünlük 500 - 1.500 kişilik yemek dağıtımında, doğal afetlerde (deprem, sel baskınıv.s.) mobil olarak afet yerine ulaşıp düzenli yemek dağıtımının sağlanmasında kullanılabilir.
 
Bu projenin Türkiye genelinde kullanılması halinde projenin isminin “ÖNDER AŞ ARACI” olarak adlandırılması arzumuzdur.